Επιστολή προς τον Πατριάρχη Διόδωρο μετά την επιστροφή μου από το Ιρμπετ, και την παραίτησή μου. Μάϊος, 1989.
Ιερουσαλήμ, 18 Μαϊου, 1989
Προς
Την Α.Θ.Μ τον Πατριάρχην Ιεροσολύμων
Κ. Κ. Διόδωρον Α.
Ενταύθα
Μακαριώτατε
Από έτους και πλέον βρίσκομαι υπό διωγμόν διότι διαμαρτυρήθηκα για την συμπεριφορά σας προς το πρόσωπό μου γενικότερα και ειδικότερα ως εκπροσώπου σας και Πατριαρχικού Επιτρόπου εις Ιρμπετ, Ιορδανίας. Και φθάσαμε εις το σημείο να με απειλήτε με τις αυστηρότερες των ποινών για την διαμαρτυρία μου αυτή και την δήλωση αδυναμίας να συνεχίσω την διακονία μου εις Ιρμπετ, υπό τις παρούσες συνθήκες.
Με απεκαλέσατε επαναστάτη και κομμουνιστή για την διαμαρτυρία μου αυτή. Και εάν μεν, το να εκφράσει κανείς και να πη την γνώμη του, για όσα νομίζει ορθά και δίκαια, είναι επανάσταση, τότε ναί, είμαι επαναστάτης. Κομμουνιστής όμως, ούτε ήμουν ποτέ, ούτε και πρόκειται να γίνω τώρα, επειδή το θέλει η χάρη σας. Κομμουνισμό και δικτατορία έχετε εγκαθιδρύσει εσείς. Και όπως στη κομμουνιστική, αλλά και σε κάθε άλλη δικτατορία, αυτοί πού λέγουν την αλήθεια είναι ανεπιθύμητοι και καταδιώκονται, έτσι κι εσείς καταδιώκετε τους αδελφούς πού λέγουν την αλήθεια.
Ομως, η κατάσταση αυτή δεν είναι δυνατόν να συνεχισθεί. Ο κόμπος έφθασε στο χτένι. Το Πατριαρχείο μας βρίσκεται υπό διάλυση. Παντού χάος. Η λειψανδρία είναι μεγάλη. Τα οικονομικά του Πατριαρχείου μας εξαθλιωμένα, διότι σύμφωνα με τις δηλώσεις σας, τα χρήματα τελειώνουν και σε λίγο καιρό δεν θα μπορούμε να καλύψουμε τις στοιχειώδεις ανάγκες του Πατριαρχείου. Το Ποίμνιό μας αντιμετωπίζει τεράστιους και ποικίλους κινδύνους. Γενικά, κατά το λαϊκόν, ο κόσμος καίγεται και εσείς κινηγάτε τους αδελφούς, μικρούς και μεγάλους, οι οποίοι προσπαθούν και τολμούν να πούν κάτι για το καλό της Αδελφότητος. Το μόνο που σας ενδιαφέρει είναι η καλοπέρασή σας. Σπίτια, αυτοκίνητα, ολόκληρο ζωολογικό κήπο για την ευχαρίστηση της γαστέρας, ατελείωτος αριθμός υπαλλήλων για την προσωπική σας εξυπηρέτηση, δεξιώσεις, ταξίδια, κ.α.λ., κ.α.λ. Ολόκληρο Πατριαρχείο εξυπηρετεί ένα σκοπό : την προσωπική εξυπηρέτηση και ευχαρίστησή σας. Το Πατριαρχείο το βλέπετε σαν ιδιωτική σας επιχείριση και σαν μέσο – και τί μέσο ! – για την προσωπική σας ευχαρίστηση.
Αλλά, όμως, όχι! Το Πατριαρχείο δεν είναι ούτε ιδιοκτησία σας, ούτε το κληρονομήσατε από τον πατέρα σας. Το Πατριαρχείο είναι πολύ σπουδαίο και πολύ μεγάλη εθνικοθρησκευτική κληρονομιά και σ’ αυτό αφιερώσαμε την ζωή μας και το πονάμε, για να σας επιτρέψουμε να το διαχειρίζεστε με τον τρόπο που το διαχειρίζεστε και να το καταστρέψετε.
Είπατε προ ημερών ότι θέλετε να αξιοποιήσετε την περιουσία του Πατριαρχείου μας, και μάλιστα δια το μέλλον της Αδελφότητος. Πρώτ’ απ’ όλα, θα ήθελα να σας θυμίσω ότι, το μέλλον της Αδελφότητος δεν εξασφαλίζεται με οικονομική άνεση, αλλά με την ευλογία του Θεού και με την αγάπη ανάμεσα στα στελέχη της. Εάν η αξιοποίηση, που λέτε, θα είναι σαν την αξιοποίηση που κάνατε μέχρι σήμερα στην περιουσία του Πατριαρχείου, τότε καλύτερα να μας λείπει. Διότι αυτό δεν είναι αξιοποίηση αλλά κατασπατάληση της περιουσίας του Ιερού Κοινού. Διότι, τί έγιναν τα χρήματα που βρέθηκαν μετά τον θάνατο του προκατόχου σας; μήπως τελείωσαν και πρέπει τώρα να βρήτε άλλους πόρους για την συνέχιση της καλοπέρασης; Ξοδέψατε και ξοδέψατε χρήματα. Τί κάνατε όμως; Βίλλες και παλάτια για την προσωπική σας ευχαρίστηση, διότι από έργα τίποτε. Και μακάρι να τ’ απολαμβάνατε. Δυστυχώς, ή άλλοι τ’ απολαμβάνουν, ή μένουν έρημα και γίνονται ερείπια. Να αναφέρω το Μοναστήρι μας στην Γιάφφα; Τόσα έξοδα και στο τέλος μόνον ερείπια και ο ηγούμενος μένει μέσα στα χαλάσματα. Το κτήριο της Βηθλεέμ, ενώ θα μπορούσε να γίνει μέσα σ’ ένα χρόνο και να στοιχίσει μόνο μέρος από τα χρήματα πού ξοδέψατε, ακόμη δεν τελείωσε. Το κτήριο στο Ιρμπετ, τόσα χρόνια τώρα και έμεινε στην μέση, κανένα ενδιαφέρον εκεί.
Βεβαίως, φτιάξατε και το παλάτι σας στο Αμμάν. Ενας δικτάτορας θα πρέπει να έχη και το παλάτι, και την βίλλα του στην Ιεριχώ, και τα εξοχικά του στην Ακαμπα, και την Κύπρο και δεν ξέρω πού ακόμα. Αλλά για τους αδελφούς και για τις ανάγκες του Πατριαρχείου δεν υπάρχουν χρήματα.
Ενας αδελφός ζητά να διορθώσει το σπίτι του, δεν υπάρχουν χρήματα. Για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των αδελφών δεν υπάρχουν χρήματα. Και μη μου πείτε ότι έχουμε περίθαλψη διότι, εάν είχαμε, πολλοί αδελφοί δεν θα αγόραζαν ιατρική ασφάλεια μόνοι τους. Τα παιδιά της Πατριαρχικής σχολής μένουν κάθε μέρα νηστικά, γιαυτά δεν υπάρχουν χρήματα. Περιφέρονται γυμνά, για τα ρούχα τους δεν υπάρχουν χρήματα. Κάνουν όλες τις δουλιές στην Σχολή μόνα τους διότι, για υπαλλήλους για την Σχολή, δεν υπάρχουν χρήματα. Εμειναν τα παιδιά δύο χρόνια δίχως θέρμανση, γιαυτά δεν υπάρχουν χρήματα. Ερχεται ένας ξένος στο Πατριαρχείο, και δεν υπάρχει ένα δωμάτιο της προκοπής γαι να φιλοξενηθεί ένας άνθρωπος. Τώρα, θα μου πείτε, εδώ δεν υπάρχει ένα δωμάτιο για να μείνει ένας νεοαφιχθείς, υποψήφιος αδελφός και τον στέλνουμε στα ξενοδοχεία κι’ εγώ ζητώ δωμάτια για ξένους. Οπωσδήποτε όμως, για προσωπικούς σας φίλους και «ημέτερους» βρίσκονται και τρόποι και χρήματα. Και αν δεν υπάρχει κατάλληλος χώρος, ρίχνουμε μερικές χιλιάδες δολλάρια και ετοιμάζουμε κάτι αμέσως. Επίσης, και για το ιδιαίτερο προσωπικό σας, υπάρχουν χρήματα για να τους κάνετε σπίτια και ότι άλλο χρειάζονται. Μόνο για τους αδελφούς δεν υπάρχουν χρήματα. Γιά την πρόσληψη υπαλληλικού προσωπικού για την εξυπηρέτησή σας, (οδηγοί, μαγείρησες, καθαρίστριες κ.α.λ.) δεν υπάρχει ποτέ πρόβλημα. Μόνο για τις ανάγκες του Πατριαρχείου δεν υπάρχουν χρήματα. Βεβαίως, πού να φθάσουν; περισεύουν;
Ποιός ξέρει, στο Πατριαρχείο, τι γίνεται με τα οικονομικά εκτός από σάς; Κανείς. Οτι θέλετε κάνετε, ασύδοτα, χωρίς να δίνετε λογαρισαμό σε κανέναν. Και μετά από όλη αυτή την «αξιοποίηση» της περιουσίας του Πατριαρχείου μέχρι τώρα, θέλετε να «αξιοποιήσετε» και άλλη περιουσία. Ε! Οχι λοιπόν, δεν πρέπει να σας αφίσουμε να κάνετε κάτι τέτοιο. Μόνο όταν η οικονομική διαχείριση περιέλθει στα χέρια της Αδελφότητος και σε επιτροπή που θα ελέγχη η Σύνοδος, μόνο τότε μπορούμε να προχωρήσουμε σε οποιαδήποτε αξιοποίηση κτημάτων του Πατριαρχείου. Ασυδοσία σαν την δική σας δεν την συναντά κανείς πουθενά. Ούτε ο Πάπας έχει τέτοια ασυδοσία, ούτε και ο Πρόεδρος των Η.Π.Α.
Η αδιαφορία σας για την κατάσταση του Πατριαρχείου και ο δικτατορικός τρόπος με τον οποίο διοικήτε την Αδελφότητα και συμπεριφέρεσθε προς τους αδελφούς, έχουν σαν αποτέλεσμα την εξασθένιση της Αδελφότητοςκαι την μεγάλη λειψανδρία. Οχι μόνο δεν έχουμε κανένα πρόγραμμα για την προσέλκυση νέων μαθητών για την Σχολή και νέων αδελφών γιά την Αδελφότητα, αλλά προσπαθούμε με κάθε τρόπο να διώξουμε και αυτούς πού είναι εδώ. Ολοι οι αδελφοί, μηδ’ ενός εξαιρουμένου, είναι απογοητευμένοι απο την επικρατούσα κατάσταση, διότι οι συνθήκες υπό τις οποίες ζούμε, είναι χειρότερες και από αυτές του Μεσαίωνα. Τρομοκρατία και σκοταδισμός.
Κάθε πνευματική πρόοδος έχει σταματήσει. Εχουμε φοιτητές να σπουδάζουν στην Αθήνα ή αλλού; Οχι. Γιατί; Διότι δεν θέλετε να μορφωθούν οι αδελφοί. Διότι, όταν μορφωθούν, καταλαβαίνουν περισσότερα και «εμείς» δεν θέλουμε ανθρώπους που να καταλαβαίνουν. «Εμείς» θέλουμε κορόϊδα και βλάκες, που θα εκτελούν άβουλα τις εντολές μας, Μεγαλύτερο σκοταδισμό από αυτόν δεν μπορώ να φαντασθώ. Η μήπως δεν στείλατε για σπουδές επειδή δεν έχουμε αρκετούς αδελφούς για τα διακονήματα; Αυτό δεν είναι η απόλυτη αλήθεια. Διότι, ναί μέν, έχουμε μεγάλη λειψανδρία και ελείψεις στα διακονήματα επειδή δεν φροντίζουμε να έχουμε αδελφούς. Αλλά, όταν πρόκειται για την μόρφωση των νέων στελεχών της Αδελφότητος, όλοι πρέπει και μπορούμε να κάνουμε θυσίες και να δυσκολευτούμε λιγάκι ώστε όλοι οι νέοι να μορφωθούν και να πάρουν, εάν είναι δυνατόν, και δύο διπλώματα ακόμη, για να μπορέσει η Αδελφότης μας να αντιμετωπίσει τις μεγάλες δυσκολίες πού αντιμετωπίζει και πού διαφαίνονται μεγαλύτερες στον ορίζοντα, τα εσωτεριλά προβλήματα και τους κινδύνους που εγκυμονεί η γενική κατάσταση στην περιοχή μας, αλλά και τις εσωτερικές ανάγκες της Αδελφότητός μας καθώς επίσης και του ποιμνίου .
Ενώ λοιπόν, δεν κάνουμε τίποτα για την επάνδρωση της Αδελφότητος με ικανά στελέχη, απεναντίας μαζεύουμε τον κάθε τυχόντα, πολλές φορές σωνατικά και ψυχικά ανάπηρο,(δικαιολογούμαστε με την λειψανδρία), που θα κτυπήσει την πόρτα του Πατριαρχείου μας, με την σκέψη ότι θα μας έχει ανάγκη και δεν θα μιλά όταν βλέπει κάτι στραβό. Αλλο τώρα αν και αυτοί ακόμα, οι ανάπηροι, μας απειλούν ότι θα φύγουν, αν τους πιέσουμε λιγάκι.
Είναι να κλαίει η καρδιά του καθενός και κλαίνε πολλές καρδιές για την σημερινή κατάσταση της Αδελφότητος και μόνο ενός δεν του καίγεται καρφί. Ο Ναός της Αναστάσεως, το καύχημα και ο σκοπός της ζωής μας και της παρουσίας μας εδώ, να βρίσκεται στην αθλία κατάσταση πού βρίσκεται σήμερα, λόγω ελείψεως διακονητών. Και να βλέπει κανείς, εκεί που θα έπρεπε να διακονούν η αφρόκρεμα της Αδελφότητός μας και όλου του Ελληνορθόδοξου Χριστιανικού κόσμου, να βλέπει, λέγω, κανείς, ανάπηρους και… κάθε είδους τύπους. Να γίνεται ακολουθία και να μην υπάρχει ένας άνθρωπος να ψάλει και να πει ένα Κύριε ελέησον. Να μην υπάρχει ένας ν’ ανάψει το θυμιατό, να βοηθήσει τον εφημέριο κ.λ.π. Νά βλέπει κανείς μιά καλογρηά – ο Θεός να την κάνει καλογρηά – να διαφεντεύει μέσα στον Ναό, να πηγαίνει και να έρχεται με ύφος δέκα Σκευοφυλάκων, να κάνει τον φύλακα στα ιερότερα Προσκυνήματα της Χριστιανοσύνης και να σκανδαλίζει τούς πάντες. Αλλά βέβαια, αυτά όλα για σας είναι ασήμαντα, αρκεί να έρχονται κοντά σας τα χρήματα από τα κουτιά και όλα είναι εντάξει. Αλλο τώρα εάν τα χρήματα αυτά, με τον τρόπο πού έρχονται σε σας, δεν φτάνουν όλα στον προορισμό τους, αλλά καθ’ οδόν αλλάζουν δρόμο. Αυτό το ξέρει όλος ο κόσμος και είναι οφθαλμοφανές και μόνον εσείς δεν το βλέπετε ή κάνετε ότι δεν το βλέπετε διότι, πιθανόν θα σκέπτεσθε : «ας πάρουν και αυτοί λίγα, αφού τα κουβαλούν». Εξ άλλου αυτοί σας υπηρετούν «αφοσιωμένα» και αξίζουν «ειδικής» μεταχειρίσεως. Το κακό είναι με τους φύλακες οι οποίοι στο τέλος βγαίνουν «κλέφτες» και «ιερόσυλοι».
Τώρα, αφού μιά τέτοια κατάσταση επικρατεί στον Ναό της Αναστάσεως, που είναι το κέντρο της ζωής της Αδελφότητός μας, μπορεί κανείς εύκολα να φαντασθεί τι γίνεται και τι κατάσταση επικρατεί στά άλλα Προσκυνήματα και στα Μοναστήρια μας. Ο Θεός να βάλει το χέρι Του.
Είπατε πολλές φορές : «Δέν είμαι καταχραστής». Καί όμως είσθε. Είσθε καταχραστής της ψήφου της Αδελφότητος η οποία εξέλεξε Πατριάρχη και βρήκε δικτάτορα, εξέλεξε πατέρα και βρήκε τύρρανο, εξέλεξε διοργανωτή και βρήκε διαλυτή. Από αδελφοί πού είμασταν, γίναμε όλοι σκλάβοι. Κανείς δεν μπορεί να μιλήσει και να πεί την γνώμη του για τίποτα. Μόνο τα ευχάριστα και αρεστά στον Πατριάρχη μπορεί να πεί κανείς χωρίς τον φόβο να βρεθεί ξαφνικά στον δρόμο. Οταν ακόμη και έναν Επίσκοπο τον αποπέμπετε από την Σύνοδο με το «έστι θέλω», επειδή είπε την γνώμη του και διαμαρτυρήθηκε γιά ορισμένα πράγματα, τότε, φαντάζεται κανείς, τι γίνεται με τους άλλους αδελφούς. Βεβαίω, εγώ δεν δέχομαι την αποπομπή μου από την Σύνοδο, ούτε και τις άλλες τιμωρίες που μου επιβάλατε με το «έτσι θέλω», και μάλιστα εκβιαστικά – ή πηγαίνεις πίσω ή σε τιμωρώ- χωρίς την σύμφωνο γνώμη της Συνόδου και υπό τις παρούσες συνθήκες. Μόνο κατόπιν μυστικής ψηφοφορίας θα δεχθώ την ετυμηγορία της Συνόδου. Ούτε στις φυλές των μαύρων Ζουλού της Αφρικής δεν συναντά κανείς τέτοιο σκοταδισμό. Ακόμη και εκεί υπάρχει μεγαλύτερη ασφάλεια απ’ εδώ.
Κατά τα άλλα, όλα πάνε καλά. Ελέγχουμε την κατάσταση και αν κάποιος κάνει τον έξυπνο και σηκώσει κεφάλι, του το κόβουμε και συνεχίζουμε την καλοπέρασή μας.
Αλλά, Μακαριώτατε, σήμερα και στο κατ’ εξοχήν κομμουνιστικό κράτος, έχουν περεστρόϊκα και γκλαστνόστ, διότι κατάλαβαν ότι η δικτατορία φέρνει μόνο την καταστροφή. Εσείς, άραγε, δεν θα θελήσετε να το δείτε αυτό; Είναι μιά ευκαιρία αυτή. Εγώ προσπάθησα και στο παρελθόν να σας επισημάνω τον κίνδυνο και το κάνω και τώρα, πριν είναι πολύ αργά, και θέλω να σας σταματήσω από τον κατήφορο που πήρατε και οδηγείτε το Πατριαρχείο στην καταστροφή. Ορισμένοι βλέπουν την κατάσταση και γελούν, χαίρονται. Χαίρονται με την διάλυση του Πατριαρχείου και λένε: “Αυτόν θέλατε για Πατριάρχη; καλά να πάθετε». Εκτός αυτού, είναι και δειλοί, και ένας λέγει : «Εγώ θα βγάλω το φίδι από την τρύπα;». Αλλος και άλλοι λένε: «Τί να κάνουμε; μόνο όταν πεθάνει ο Πατριάρχης, θ’ αλλάξει η κατάσταση». Εσείς τι λέτε Μακαριώτατε ; Δεν υπάρχει ελπίδα ν’ αλλάξει η κατάσταση; Θα πρέπει να περιμένει η Αδελφότης να πεθάνετε για να δει μια άσπρη μέρα; Εγώ λέγω όχι. Η κατάσταση μπορεί να αλλάξει και τώρα. Εάν το θελήσετε. Σας παρακαλώ Μακαριώτατε. Αλλάξτε πολιτική. Δώστε τα χέρια σας και συνεργασθείτε με τη Αδελφότητα για το καλό όλων μας. Ολοι οι αδελφοί είναι έτοιμοι να συνεργασθούν μαζί σας και να δώσουν και την ζωή τους ακόμη για το Πατριαρχείο και για έναν Πατριάρχη καλό, πραγματικό πατέρα όλων. Κάντε το προς χάριν της ανεκτιμήτου εθνικοθρησκευτικής κληρονομιάς στην οποία αφιερώσαμε την ζωή μας. Κάντε το, αν όχι για τίποτε άλλο, τουλάχιστον για να γράψει η ιστορία ότι βοηθήσατε το Πατριαρχείο να προοδέψει και όχι ότι το καταστρέψατε. Κάντε το, τέλος, για να ζήσετε το υπόλοιπο της ζωής σας ευτυχισμένος, ανάμεσα σε αδελφούς οι οποίοι θα σας αγαπούν και θα σας προσέχουν καλύτερα και από τον εαυτό τους. Μπορείτε να το κάνετε και τώρα.
Ποτέ δεν είναι αργά.
Οσον αφορά το άτομό μου, μην στενοχωριέστε καθόλου. Εάν εγώ είμαι εμπόδιο στην πρόοδο της Αδελφότητος, είμαι έτοιμος, εάν το ζητήσει η Αδελφότης, να παραιτηθώ από κάθε αξίωμα και να υπηρετήσω σαν πορτάρης ή και να φύγω ακόμα.
Εάν πάλι νομίζετε ότι όλα πηγαίνουν καλά και ότι πρέπει να με εξοντώσετε, σας πληροφορώ ότι δεν σας φοβάμαι και ότι θα σας πολεμήσω με κάθε δυνατό τρόπο, μέχρι τέλους της ζωής μου. Δεν θα φοβόμουν και αν ακόμα υπήρχε φόβος να με κάψετε στην πυρά ή και να με σταυρώσετε. Εχω δε υπ’ όψιν μου ότι στον αγώνα μου αυτόν μπορεί να βγώ και νικημένος, διότι ποτέ, το τέλος κανενός αγώνος δεν είναι απόλυτα βέβαιο.
Εν αναμονή απαντήσεώς σας διατελώ.
+ Επίσκοπος Κωνσταντίνης Νικηφόρος.
ΚΑΛΩΣ ΗΛΘΑΤΕ
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑΣ ΜΟΥ
ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΔΙΟΔΩΡΟ
ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΕΙΡΗΝΑΙΟ
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ
ΕΠΙΣΤΟΛΗ #1 ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΘΕΟΦΙΛΟ
ΕΠΙΣΤΟΛΗ #2 ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΘΕΟΦΙΛΟ
ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ ΘΕΟΦΙΛΟ
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΑΝΑΘΕΜΑΤΟΣ